เหรียญพระพุทธชินราช ได้รับความนิยมและความเคารพอย่างสูงในสังคมไทยมาเป็นเวลานาน โดยเริ่มต้นขึ้นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2473 ในงานฉลองครบ 700 ปีของสมโภชพระพุทธชินราช โดยมีสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรสเป็นผู้อุปถัมภ์ในการสร้างเหรียญนี้ นับเป็นงานที่มีความสำคัญและเป็นที่ระลึกในประวัติศาสตร์ของประเทศไทยอย่างสูงส่ง
เหรียญพระพุทธชินราชรุ่นแรกนี้มีลักษณะทรงกลมที่ด้านหน้าประทับรูปพระพุทธชินราชนั่งบนฐานบัวคว่ำบัวหงาย ส่วนด้านหลังประทับรูปพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร ที่ตั้งอยู่ในจังหวัดพิษณุโลก รอบขอบเหรียญมีอักษรไทยคำว่า “พระพุทธชินราช” “วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ” และ “ครบ ๗๐๐ ปี” นับเป็นเครื่องราชที่สวยงามและทรงพุทธานุภาพอย่างแท้จริง
ความสำคัญของเหรียญพระพุทธชินราชไม่เพียงแค่ในด้านความนิยม แต่ยังเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์และความเชื่อทางศาสนาของคนไทยอีกด้วย การบูชาเหรียญพระพุทธชินราชนั้นถือเป็นการสัมผัสความศรัทธาและความเชื่อในพระพุทธชินราชที่ลึกซึ้ง ซึ่งคนไทยเชื่อว่าเหรียญนี้มีความสามารถในการปกป้องคุ้มครองและสร้างความสุขให้ผู้ที่บูชา
นอกจากความนิยมของเหรียญพระพุทธชินราชในหมู่พุทธศาสนิกชน กลุ่มนักสะสมวัตถุมงคลยังหลงใหลในเหรียญนี้อย่างมาก เนื่องจากมีรูปแบบที่สวยงามและมีมูลค่าสูงมาก โดยเฉพาะเหรียญพระพุทธชินราชรุ่นแรกที่มีมูลค่าสูงมาก ซึ่งถือเป็นราคาที่คุ้มค่าสำหรับนักสะสม
เหรียญพระพุทธชินราชถูกแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก คือ
- เหรียญพระพุทธชินราชที่สร้างโดยวัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดพิษณุโลก ซึ่งถือว่าเป็นเหรียญพระพุทธชินราชแท้ที่มีความนิยมมากที่สุด เนื่องจากเป็นเหรียญที่สร้างขึ้นครั้งแรกและมีพระเกจิอาจารย์ชื่อดังร่วมปลุกเสก
- เหรียญพระพุทธชินราชที่สร้างโดยวัดอื่น ๆ หรือหน่วยงานต่าง ๆ ซึ่งก็มีความสวยงามและทรงพุทธานุภาพไม่แพ้กัน โดยเหรียญเหล่านี้มักมีรูปแบบและเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่แตกต่างกันไป
การบูชาเหรียญพระพุทธชินราชนั้นสามารถทำได้อย่างง่ายดาย โดยนำเหรียญมาห้อยคอหรือพกติดตัวเสมอไปกับคุณ เมื่อคุณมีกิจกรรมต่าง ๆ ควรตั้งจิตอธิษฐานขอให้พระพุทธชินราชคุ้มครองคุณให้พ้นภัยและประสบความสุขความเจริญ
นอกจากนี้ ควรรักษารักษาเหรียญให้สะอาดและคงความศักดิ์สิทธิ์ไว้เสมอ เพื่อให้เหรียญดูสวยงามและคงความคุ้มค่าของมงคลอันนี้ไว้ได้อย่างยาวนาน
เหรียญพระพุทธชินราชไม่เพียงแค่เครื่องมงคลที่มีความนิยมอย่างสูงในประเทศไทย แต่ยังเป็นเครื่องมงคลที่สะท้อนความศรัทธาและความเชื่อของคนไทยในพระพุทธชินราชอย่างชัดเจน ด้วยความสวยงามและความทรงพุทธานุภาพ เหรียญพระพุทธชินราชคือสัญลักษณ์ของความเชื่อที่ลึกซึ้งและศักดิ์สิทธิ์ที่ควรค่าแก่การบูชาและครอบครองไว้ในทุกวันของชีวิตของเราวันนี้และคราวหน้าไปตลอดไป